Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα

Κάθε χρόνο η Ευρώπη αφιερώνει την προτελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, και συγκεκριμένα από τις 16 έως τις 22 του μήνα, στο θέμα της Κινητικότητας (www.mobilityweek.eu), με στόχο να προκαλέσει τις πόλεις της, μεγάλες και μικρές, να εντάξουν στην αναπτυξιακή στρατηγική τους, βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις μεταφοράς. Η πανευρωπαϊκή αυτή εκστρατεία, που κορυφώνεται με την καθιερωμένη «μέρα χωρίς αυτοκίνητο», έχει στόχο να προωθήσει τα βιώσιμα μέσα μεταφοράς, ώστε να περιοριστεί η ατμοσφαιρική ρύπανση και να καταστούν σταδιακά οι αστικές περιοχές πιο λειτουργικές και ευχάριστες για τη διαβίωση των πληθυσμών και πιο φιλικές προς το περιβάλλον.

Κατά την περσινή διοργάνωση της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας, στην οποία συμμετείχαν περισσότερες από 2 500 πόλεις και κωμοπόλεις, η Βιέννη κατέκτησε το πρώτο βραβείο ενώ η Ηγουμενίτσα αναδείχτηκε νικήτρια στη νέα κατηγορία των μικρότερων κοινοτήτων (κάτω των 50 000 κατοίκων). Πρόκειται για μια σημαντική διάκριση που αναγνωρίζει και επιβραβεύει κάθε σοβαρή προσπάθεια για την προαγωγή της Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας(SUM ή ΒΑΚ), η οποία, όπως ανέφερε η Επίτροπος Μεταφορών κ. Βιολέτα Μπουλτς, «είναι η σωστή επιλογή για όλους.»

Όχι μόνο σωστή αλλά και, κατά κάποιο τρόπο, μονόδρομος, θα μπορούσε να προσθέσει κάποιος, καθώς, με την εφαρμογή σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας, οι πόλεις θα γίνουν πιο βιώσιμες, πιο παραγωγικές και πιο φιλικές για τους κατοίκους τους. Αυτό, ακριβώς, άλλωστε περιγράφει και ο όρος «Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα»: το στόχο για βιώσιμες συνθήκες μεταφορών και μετακινήσεων, που θα εξασφαλίζουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, βασισμένες στην οικονομία, στην προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική βιωσιμότητα. Με απλά λόγια, απώτερος σκοπός της βιωσιμότητας στις μετακινήσεις είναι η υποκατάσταση του αυτοκινήτου από μια σύγχρονη δημόσια συγκοινωνία, σε συνδυασμό με το ποδήλατο και το περπάτημα, όπου είναι εφικτό αυτό.

Προϋπόθεση για την εκπόνηση και εφαρμογή αποτελεσματικών σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας είναι η συνεργασία μεταξύ πολλών και διαφορετικών κυβερνητικών και διοικητικών φορέων, πολιτών, μη κυβερνητικών οργανισμών και άλλων πυλώνων του κοινωνικού ιστού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που υποστηρίζει εδώ και χρόνια τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, έχει εκδώσει οδηγίες που παρέχουν στις τοπικές αρχές ένα σαφές και ξεκάθαρο πλαίσιο στρατηγικής, σχεδιασμού και εφαρμογής τέτοιων σχεδίων.

Θα πρέπει, ωστόσο, και τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν τις πρακτικές αυτές και να τις προσαρμόσουν σε εθνικό επίπεδο, εξασφαλίζοντας και τη σχετική νομοθεσία. Και, φυσικά, το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι η καλλιέργεια ενδιαφέροντος μεταξύ των κατοίκων των πόλεων, προκειμένου να συνειδητοποιήσουν και να διεκδικήσουν τα οφέλη που μπορεί να παράσχει στην καθημερινότητά τους ένα λειτουργικό, «φιλικό» αστικό περιβάλλον.

Γι’ αυτό, άλλωστε, και η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας 2018 είναι αφιερωμένη στην αναζήτηση και το συνδυασμό ποικίλων εναλλακτικών μέσων μετακίνησης, τα οποία θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν κλασικά μέσα, όπως τα ΙΧ αυτοκίνητα. Τέτοιες συνδυαστικές λύσεις, όπως λόγου χάρη η διαδοχική χρήση ποδηλάτου, περπατήματος, ΜΜΜ κλπ., μπορούν να συμβάλουν στην εξοικονόμηση χρημάτων για τους πολίτες, καθιστώντας ταυτόχρονα τις καθημερινές μετακινήσεις τους πιο ευχάριστες, αλλά και υγιεινές.